Familiebedrijven worden vaak geroemd om de lange termijn focus en stabiele financiën, maar in sommige opzichten zijn zij juist ook extra kwetsbaar. Hoe zorgt u voor een stabiel familiebedrijf?
70 procent van de bedrijven is een familiebedrijf
Terwijl de grote beursgenoteerde ondernemingen vaak het nieuws halen, zijn het juiste de familiebedrijven die in Nederland de dienst uitmaken. Cijfers van het CBS (september 2016) tonen aan ruim 70% van alle Nederlandse bedrijven een familiebedrijf is. Eénpitters en
Zzp-ers worden dan buiten beschouwing gelaten. De meeste van de ruim 270.000 familiebedrijven hebben niet meer dan 50 werknemers in dienst, maar er zijn 3.690 grote familiebedrijven met meer dan 50 werknemers en 365 bedrijven met meer dan 250 mensen in dienst.
Governance bij familiebedrijven vaak slecht geregeld
De governance-structuur van vooral middelgrote familiebedrijven is vaak eenzijdig. Dit betekent dat in de dagelijkse aansturing het bedrijf afhankelijk is van één of een te beperkt aantal familieleden, dat er geen goede checks & balances zijn ingebouwd voor het toezicht of dat de opvolging niet goed is geregeld.
Dit maakt een familiebedrijf kwetsbaar. Kwetsbaar voor het plotseling wegvallen van die onmisbare directeur aandeelhouder, kwetsbaar omdat er te weinig alternatieve meningen doordringen tot de directiekamer en kwetsbaar omdat als de directeur besluit het rustiger aan te gaan doen continuïteit niet altijd is gewaarborgd.
Afhankelijkheid van huidige ondernemer beperkende factor bij opvolging
Als je je zoals in onze praktijk specifiek richt op familiebedrijven en ondernemers dan komen bovenstaande onderwerpen regelmatig ter sprake. Vaak op verzoek van de ondernemer als de familie ons vraagt op zoek te gaan naar een opvolger of een nieuwe aandeelhouder buiten de familie.
Maar ook ongevraagd. Valt het inderdaad wel mee met de afhankelijkheid van de directeur-aandeelhouder zoals hij zelf beweerd? Zijn mensen kunnen vaak prima het bedrijf een paar weken operationeel laten draaien zonder dat hij zich ermee bemoeit (”ik kan zo vier weken op vakantie niemand die mij mist” horen we dan). Maar wat als vier weken vier maanden worden: vaak drukt de aandeelhouder ontegenzeggelijk zijn stempel op de strategie van de onderneming. Hem daarin vervangen valt dan niet mee.
Verkoopklaar maken met behoud van het familie DNA
Om het bedrijf dan toch ‘verkoopklaar’ te maken is het van belang op tijd een tweede laag management neer te zetten en deze mensen ook echt de ruimte te geven om zich te ontwikkelen en hun eigen beslissingen te nemen. Deze mensen moeten wel passen in het familie DNA: dat betekent dat ze dezelfde waarden en normen uit moeten dragen die binnen de familie belangrijk zijn en die de basis hebben gevormd voor de groei en het succes van de onderneming.
Juiste de groep grote familiebedrijven die het CBS heeft geïdentificeerd kunnen winnen bij een betere gouvernance. Een goed gouvernance beleid gecombineerd met de lange termijn focus en financiële stabiliteit zorgt dat juist familiebedrijven de kurk blijven waar de Nederlandse economie op drijft.
Wilt u weten of de governance structuur van uw familiebedrijf moet worden aangepast of heeft u vragen over bedrijfsopvolging? Bel met Clifton Finance: Maarten Vijverberg +31 6 55853074 of Gonneke van der Lee +31 6 52466518.
Door: Maarten Vijverberg