Geplaatst: 17 september 2021
Gaat de fusie- en overnamemarkt in 2021 records verbreken?
In het begin van het jaar schreven wij al in een van onze blogs dat 2021 een goed jaar zou worden om de onderneming te verkopen. De cijfers over de eerste helft van het jaar bevestigen dit zeer zeker.
Markt naar € 4000 miljard in 8 maanden
Uit de cijfers die recentelijk gepresenteerd werden door Refinitiv blijkt dat de veronderstelling dat 2021 een goed fusie en overnamejaar zou worden nu al bewaarheid zijn. De fusie- en overnamemarkt gaat wereldwijd over de eerste acht maanden richting de €4000 miljard aan transactiewaarde. Met name in de zomer zijn een aantal grote internationale transacties aangekondigd.
Op de mondiale markt zijn een aantal opmerkelijke transacties: De overname van Arm Holdings door NVIDIA waarmee een wereldspeler op het gebied van Artificial Intelligence ontstaat. Alleen al met deze transactie is een bedrag van zo’n €34 miljard gemoeid. Een tweede voorbeeld is de overname door Zoom video-communication van Five9 voor €12,5 miljard.
Maar ook in Nederland is de fusie- en overnamemarkt behoorlijk op stoom. Over de eerste helft van het jaar zijn 362 transacties aangekondigd tegenover 308 in de eerste helft in 2020.
Voorbeelden van de wat grotere transacties zijn de verkoop van T-Mobile aan twee venture capital partijen, het Britse Apax Partners en het Amerikaanse Warburg Pincus. Een ander voorbeeld is de verkoop door DSM van haar harsen en functionele materialen aan een branchegenoot en de aangekondigde fusie van Talpa en RTL.
De groei van de markt wordt vaak veroorzaakt door meerdere factoren. In 2021 lijken deze allemaal samen te vallen.
Emotionele factor, de terugkeer van het vertrouwen in de economie
Een deel van het herstel van de markt komt door de terugkeer van het vertrouwen in de economie en het herstel van de markten na de covid-crisis. Dit geeft een inhaaleffect van het aantal fusies en overnames die eerder werden uitgesteld. Dit zien wij vooral in de laatste maanden. Maar dit is niet de belangrijkste factor van de groei. Belangrijker is dat de coronaperiode ook andere effecten heeft gehad met name in de MKB-markt. Ondernemers zijn zich door de afgelopen periode meer bewust geworden van de kwetsbaarheid van de onderneming en de organisatie.
Ook is het de afgelopen jaren ‘alle hens aan dek geweest’ en heeft het ondernemen veel energie gekost. Hierdoor zijn de eigenaren eerder bereid om een verkoop van het bedrijf te overwegen. Zij willen een deel of het geheel van hun vermogen veiligstellen. Zo houden zij meer tijd over voor andere belangrijke zaken in het leven die door de covid-crisis belangrijker zijn geworden. Dit blijkt ook een recent onderzoek in de VS van Private wealth firma Clarfeld in de VS https://bit.ly/3kgbYGb.
Economische drijfveren
Door de veranderende economische situatie kwamen diverse nieuwe kwetsbaarheden en uitdagingen aan het licht. De belangrijkste is misschien wel de distributie. De afgelopen periode liet zien dat de afhankelijkheid van een complexe logistieke keten een verhoogd risico geeft. Om deze risico’s te mitigeren is er een grote behoefte aan inkoop in de eigen regio in plaats van just-in-time leveringen vanuit diverse continenten. Bedrijven verkorten de keten letterlijk door op zoek te gaan naar betrouwbare leveranciers. Dicht bij huis, maar ook in de klassieke betekenis van het woord door minder uit te besteden en dus verticaal te integreren ook door acquisities.
Prijsstijgingen van grondstoffen en van vervoer en beperkte beschikbaarheid van personeel zijn belangrijke ontwikkelingen. Maar ook de digitalisering, het werken op afstand en de facilitering hiervan, doet de bedrijven de business modellen herzien. Dit alles heeft een positief effect op de fusie- en overnamemarkt.
Nieuwe marktordening door grotere schaalgrootte
Daarnaast is er ook een traditionele economische drijfveer van de fusie- en overnamemarkt terug en dat is de ‘schaalgrootte’. Gedreven door de toenemende uitdagingen en toegenomen risico’s vindt een consolidatieslag plaats in diverse sectoren. Is de consolidatie eenmaal in gang gezet dan ontstaat er weer een nieuwe marktordening en kunnen andere partijen in de sector niet achter blijven. De verkoop van de Deen supermarkten aan Ahold, Vomar, en DirkDeka en de fusie tussen Coop en Plus zijn hier een goed voorbeeld van.
Private Equity bedrijven geven brandstof aan de markt
De grote motor achter veel transacties zijn nog steeds de private equity bedrijven.
Zij waren in 2020 in eerste instantie bezorgd over de ontwikkelingen in de eigen portefeuille. Afhankelijk van de samenstelling van de portefeuille en de sectoren waarin zij actief waren bleven de verliezen beperkt. Sterker nog, veel portfolio bedrijven kenden een sterke groei en dit stimuleert de acquisitiedrang.
De lage rentestand heeft ervoor gezorgd dat nog meer vermogen naar private equity fondsen is gevloeid. Zij hebben dan ook beschikking over goed gevulde fondsen die over een beperkt aantal jaren geïnvesteerd moet worden. Daarbij zorgt de lage rente er ook voor dat overnames relatief goedkoop kunnen worden gefinancierd. Met grote teams die de transacties procesmatig kunnen uitvoeren en gedreven door de lage rentestand heeft private equity op dit moment een enorme acquisitiekracht. Uit het onderzoek van CMS Europe naar de fusie- en overname vooruitzichten voor 2022 blijkt dat 71% van de ondervraagden het er mee eens zijn dat de financiële kopers zich nu in een betere positie bevinden om te profiteren van de kansen die zijn gecreëerd door covid-19.
Alle seinen op groen
Na een daling in 2020 is er weer sprake van een toename van de waarderingen van de ondernemingen. De belangrijkste oorzaak is wederom de zeer lage rente en de grote vraag. Zie ook onze blog: https://www.cliftonfinance.com/markt-gunstig-om-bedrijf-te-verkopen/
Uit diverse marktonderzoeken blijkt ook dat de multiples stijgen en dat haalt misschien weer de nog twijfelen aandeelhouder over de brug.
Voorlopig staan alle seinen dus op groen. Zo langzamerhand wennen wij aan de alsmaar stijgende beurskoersen en aankondigingen van de zoveelste fusie. Onze verwachting is dat de opmaat voor 2022 goed is en deze lijn voorlopig kan worden doorgetrokken.
Wij kunnen u helpen
Overweegt u de onderneming te verkopen en wacht u het goede moment af? Overweegt u wellicht de onderneming over te dragen aan de directie of de volgende generatie in de familie? Wij kunnen u adviseren over de verkoopbaarheid van uw onderneming. Juist in deze marktomstandigheden, want de markt lijkt gunstig om in 2022 het bedrijf te verkopen. Wij adviseren u over de mogelijke waardering of wat u kan doen om uw bedrijf verkoop-klaar te maken.
Tags: fusie en overname
Geplaatst: 22 februari 2021
Markt lijkt gunstig om in 2021 het bedrijf te verkopen
Markt lijkt gunstig om in 2021 het bedrijf te verkopen
In de huidige markt zien wij als gevolg van het corona effect een teruggang van het aantal fusie- en overnametransacties. Onterecht want de omstandigheden en de prijzen zijn uitstekend. Hier is waarom:
Stijgende prijzen op de beurs
Het zal niemand zijn ontgaan dat de beurs zich de laatste maanden zeer goed heeft ontwikkeld. Ondanks de corona perikelen zijn de verwachtingen zeer positief gestemd. De prijzen op de beurs zijn enorm gestegen. De koers/ winstverhoudingen van veel ondernemingen, dus de waarderingen, zijn hoog. Er wordt een flinke wissel op een positieve toekomstverwachting getrokken. De vraag hierbij is of deze ontwikkeling zich ook weerspiegelt in een positieve fusie- en overnamemarkt?
De positieve prijsontwikkeling in de fusie en overname markt
In de fusie- en overnamemarkt zien we de prijsstijgingen van de beurs ook terug. Transacties waarbij op de beursgenoteerde ondernemingen betrokken zijn als koper of verkoper kennen hoge waarderingen, dus hoge multiples. Maar dit is vooralsnog alleen voor transacties waarbij beursgenoteerde bedrijven zijn betrokken, de zogenaamde publieke sfeer. Voor transacties in de ‘private sfeer’, dus niet beursgenoteerde bedrijven, lagen de multiples altijd al op een lager niveau. Hoe is de ontwikkeling van de waarde van deze private transacties?
Stabiele ontwikkeling voor MKB-bedrijven
Het is moeilijk om betrouwbare data te vinden voor deze specifieke markt omdat van veel transacties de overnameprijs niet bekend wordt gemaakt. In Nederland kennen wij bijvoorbeeld de Brookz Overname Barometer die is gebaseerd op een enquêteonderzoek onder fusie- en overnameadviseurs. Dit is een redelijk grote groep maar het zijn geen objectieve en volledige data. Hieruit blijkt dat er sprake is van een daling van de zogenaamde multiples in het eerste helft van 2020 en een licht herstel in de tweede helft van dat jaar. De data in de VS laten een stabieler beeld zien voor de kleinere transacties, de waarderingen blijven ook voor 2020 op hetzelfde niveau. Het zou zomaar kunnen dat het herstel in Amerika ons voorland is in Nederland.
In theorie zouden de waarderingen moeten stijgen
Er is dus sprake van een verschil in waarderingen en bijbehorende multiples afhankelijk van zowel de aard van de transactie (publiek /private) als van de omvang van een deal. Dit verschil is niet alleen in de absolute hoogte van de prijs, maar ook of deze prijs een neerwaartse of opwaartse trend laat zien. Dit is eigenlijk niet te rechtvaardigen als we kijken naar de factoren van een waardering. In theorie zouden ook de waarderingen van de MKB-bedrijven moeten stijgen. Zowel voor grote als voor kleine bedrijven gelden immers dezelfde basisregels.
Dalende rente zou prijsopdrijvend effect kunnen hebben
De belangrijkste reden van de stijging van de waardering van de grotere ondernemingen is een dalende rente.
Er is immers sprake van een historisch lage rente, die in 2020 nog verder is gedaald. Deze rentefactor vindt je terug in de aandelenwaarderingen van ondernemingen. Een aandelenwaardering is niets anders dan een waardering van de verdiencapaciteit van een onderneming in de toekomst. Hierbij worden toekomstige kasstromen in kaart gebracht en naar de waarde van nu berekend. Dit berekenen van de waarde geschiedt met een zogenaamde disconteringsvoet. Hierin zit naast andere elementen ook de rente verwerkt. En hoe lager de rente hoe hoger de waarderingen.
Een multiple zoals een koers/winstverhouding of een EBITDA factor is feitelijk een afgeleide van een complexere aandelenwaardering. Hoe hoger de waardering, hoe hoger de multiple.
Veel concurrentie door te weinig aanbod en veel vraag
Maar de prijs wordt uiteindelijk ook bepaald door vraag en aanbod. Uit onze dagelijks praktijk blijkt dat er relatief weinig aanbod is van goede bedrijven met een voldoende omvang. Er is wel veel vraag, zowel vanuit de ondernemingen die in hun markt willen groeien door middel van acquisities als van de financiële investeerders die mooie bedrijven willen kopen.
En juist financiële investeerders zijn in de fusie- en overnamemarkt alom vertegenwoordigd. Door bijna ongelimiteerde hoeveelheden (pensioen)gelden in hun investeringsfondsen zijn zij naarstig op zoek naar passende investeringen. In bijna elk verkoopproces kom je financiële investeerders tegen als mogelijke kopers. Deze investeerders grazen de markt af naar goede kandidaten om te kopen. Zij doen dat rechtstreeks via hun eigen netwerk en contacten en via de corporate finance adviseurs. Dit leid tot meer vraag naar ondernemers die in 2021 hun bedrijf willen verkopen.
Concurrerende markt drijft prijs op maar ook proces wordt moelijker
Omdat de markt dus zeer concurrerend is, zijn ook de verkoopprocessen zeer concurrerend. Dit drijft uiteindelijk niet alleen de prijs op maar de verschillende bieders moeten vaak tot het laatste moment in het proces opbieden tegen de concurrent. Waar vroeger slechts door één of twee partijen het boekenonderzoek werd gedaan, zien wij nu vaak veel meer partijen gelijktijdig een due diligence doen. Dit in de hoop daarna het winnende bod uit te brengen. En waar een boekenonderzoek in het verleden nog wel eens kon leiden tot een neerwaartse aanpassing van de prijs, zal het in dit concurrerende veld niet snel voorkomen. Zowaar niet gek voor een verkopende partij. Wel temeer belangrijk om in dit proces een goede (proces) adviseur te kiezen. Dit om de veelheid aan kopers goed te managen en de onderhandelingsmacht optimaal te benutten. Zie ook onze blog ‘Dataroom opzetten bij verkoop bedrijf’: http://bit.ly/3pml7MI
Wij kunnen u helpen
Overweegt u de onderneming te verkopen en wacht u het goede moment af? Overweegt u wellicht de onderneming over te dragen aan de directie of de volgende generatie in de familie? Wij kunnen u adviseren over de verkoopbaarheid van uw onderneming. Juist in deze marktomstandigheden, want de markt lijkt gunstig om in 2021 het bedrijf te verkopen. Wij adviseren u over de mogelijke waardering of wat u kan doen om uw bedrijf verkoop-klaar te maken.
Bel met Clifton Finance:
Gonneke van der Lee +31 6 52466518 of Maarten Vijverberg +31 6 55853074.
Tags: 2021, corona, Familiebedrijf., fusie en overname
Geplaatst: 4 januari 2016
Is 2016 een goed moment voor bedrijfsoverdracht?
Vaak vragen klanten aan mij: is dit een goed moment voor bedrijfsoverdracht? Moet ik wachten met de verkoop mijn onderneming of bedrijf tot de economie definitief verbetert of kan ik al inspringen op het gunstige fusie en overname klimaat? Elk jaar schrijf ik hierover een blog. In onderstaand artikel geef ik 5 redenen om in 2016 de verkoop van de onderneming te realiseren
2015 weer record jaar
2015 was een recordjaar voor fusies en overnames. Dit laat het jaaroverzicht 2015 van Dealogic goed zien. Fusies en overnames komen altijd met golven. 2015 was wereldwijd duidelijk een recordjaar voor wat betreft het aantal en de omvang van de transacties. In totaal is ervoor vijf triljard dollar aan transacties/fusies en overnames aangekondigd, 37 % meer dan in 2014. 2015 liet ook een record zien in het aantal zeer grote overnames van meer dan $ 50 miljard. Voorbeelden zijn: de overname van BG Group door Shell voor $ 47 miljard, de overname van SABMiller, eigenaar van onze Nederlandse Grolsch door ABInBev voor $104 miljard, en de grootste overname van $150 miljard van Allergan door Pfizer, bekend van Viagra. De voedingsmiddel industrie en de farma zijn de belangrijke markten geweest waarin grote overnames plaatsvonden.
Veel cash
De gigantisch overnamegolf komt doordat er bij deze beursfondsen veel cash beschikbaar is. Zij kunnen of aandelen inkopen of zij kunnen overnemen. Zij kiezen voor het laatste. Daarbij is de financiering goedkoop.
Komt deze overnamegolf zoals dit wel wordt genoemd ook naar Europa en Nederland?
In de laatste tiental jaren hebben wij gezien dat de grote overnames ook gevolgen hebben voor de fusie en overnamemarkt in Nederland en ook voor kleinere transacties.
De transacties van 10 miljard en meer zijn voor ons buitenproportioneel. Maar de drijfveren voor fusies en overnames zijn hetzelfde. Het gaat inmiddels goed met de economie. De vooruitzichten zijn eveneens goed en de financiering van een overname is met de huidige lage rentestand zeer goedkoop. Een goed geplande bedrijfsovername biedt de mogelijkheid voor groei, kosten-efficiëntie en andere synergie voordelen. Deze voordelen zijn belangrijk juist in een tijd waar autonome groei van de omzet moeilijk te realiseren is en vrijwel alle kostenbesparingen zijn doorgevoerd.
De markt is goed
Als verkoper kan u profiteren van deze gunstige marktomstandigheden bij uw bedrijfsoverdracht. In de huidige markt zijn weer meer kopers beschikbaar. Ook de prijsvoorwaarden zijn in de afgelopen jaren verbeterd door de lage kosten van financiering van de overname.
Ook bij de financiële investeerders, de private equity bedrijven, is er nog steeds veel cash beschikbaar. Zij zien met lede ogen aan dat de aantrekkelijke koopjes uit de markt worden gehaald door de zogenaamde strategische kopers die volop actief zijn. Onder de private equity bedrijven is veel concurrentie. Dit heeft tot gevolg heeft dat de voorwaarden waaronder zij kopen concurrerend moeten zijn en verbeteren.
Is 2016 de beste timing?
De timing van de verkoop van de onderneming is een belangrijkste externe factoren voor het succes èn de prijs bij de verkoop. Natuurlijk gaan wij er hierbij van uit dat u intern de zaken op orde heeft.
Voor veel ondernemers, DGA’s en familiebedrijven is het huidige gunstige klimaat een belangrijke reden om de stap tot verkoop van het bedrijf zetten. De kopers lijken in de rij te staan. En uit ervaring blijkt dat na een aantal goede jaren en tij toch kan gaan keren. Nu wij twee goede jaren achter de rug hebben lijkt 2016 nog een uitstekend jaar. Maar snelheid is geboden. Een goed voorbereid verkoop proces kost toch enkele maanden en een goede voorbereiding is strikt noodzakelijk.
Samenvattend zijn de 5 redenen om in 2016 over te gaan tot de verkoop van de onderneming:
- Het fusie en overname klimaat is gunstig
- Er is geld beschikbaar en de financieringskosten zijn erg laag
- Er zijn veel kopers in de markt
- De economische vooruitzichten zijn goed
- De prijs waartegen de transacties worden gedaan zijn de laatste jaren gestegen
Als u twijfelt, neem contact op voor een scherpe analyse voor uw onderneming: misschien is 2016 ook voor u het beste jaar om uw bedrijf te verkopen.
Door: Maarten Vijverberg
Tags: bedrijfsoverdracht, Familiebedrijf., fusie en overname, Jaaroverzicht, jaaroverzicht fusie & overname