Een verkoopgolf van familiebedrijven wordt verwacht door de mogelijke aanpassing van de Bedrijfsopvolgingsregeling voor familiebedrijven.
Inleiding
De bedrijfsopvolgingsregeling staat recent politiek ter discussie. Vanuit diverse hoeken wordt al enige tijd aangedrongen de faciliteiten die de regeling speciaal voor familiebedrijven biedt in te perken. De voornaamste reden voor de versobering is dat uit analyses blijkt dat met de regeling substantieel vermogen worden overgedragen naar een volgende generatie van het familiebedrijf. Hierbij worden de speciale faciliteiten voor familiebedrijven gebruikt, wat resulteert in een overdracht zonder dat hierover grote sommen belasting hoeven worden betaald.
Oneigenlijk gebruik bedrijfsopvolgingsregeling
Mede door de onzekerheid van het voortbestaan van de regeling is er in de laatste zes jaar een ‘run’ op de faciliteit geweest. In sommige gevallen worden ondernemingen overgedragen aan de volgende generatie, met gebruik van de regeling, terwijl deze generatie nog niet eens volwassen is. Fiscaal slim, maar is dit niet te ver doorgeslagen?
Toch is het ook wel begrijpelijk. Door al vroegtijdig voor de volgende generatie van de faciliteit gebruik te maken is wat dat betreft de continuïteit van het familiebedrijf veiliggesteld. Dit zorgt voor zekerheid tegen eventuele wijzigingen in regelgeving. Dit heeft echter wel tot gevolg dat er vanuit de buitenwereld het gevoel ontstaat dat de regeling oneigenlijk wordt gebruikt. Bij het trekken van deze conclusie ontbreekt vaak kennis en inzicht, maar als wij de data uit het onderzoek nader bekijken lijkt er wel aanleiding om nog eens kritisch naar het huidige gebruik van de regeling te kijken.
Bedrijfsopvolgingsregeling wel hard nodig
Voorop staat dat de regeling in vele gevallen keihard nodig is om de overdracht van de familieonderneming te faciliteren. Zonder de regeling zou de bedrijfsoverdracht niet of moeilijk financierbaar zijn en komt de continuïteit van het familiebedrijf in het geding. De overheid stelt daarbij als eis dat de volgende generatie daadwerkelijk al enkele jaren in het bedrijf werkt, en in de toekomst zal blijven werken.
Daarnaast moet, voordat besloten wordt dat de volgende generatie het bedrijf voortzet, ook vooraf al de vraag beantwoord zijn of de onderneming ook op een lange termijn een gezond bestaansrecht heeft. Hiervoor zullen naast een bewezen winstgevendheid ook de marktomstandigheden goed moeten zijn. Kortom, de strategische positie van de onderneming moet in orde zijn. Daarnaast moet de onderneming een groeiende lijst aan uitdagingen het hoofd kunnen bieden. Hier wringt vaak de schoen, waardoor er toch veel familiebedrijven te koop komen.
Waarom dan toch zoveel overdracht van familiebedrijven?
Er is de laatste jaren sprake van een toenemend aantal uitdagingen voor familiebedrijven. De toevoer en logistiek van familiebedrijven is complexer en de arbeidsmarkt geeft heel veel druk op het personeelsbeleid, salariëring, opleidingen en flexibele werktijden.
Daar komt ook nog de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) bij,
waaraan familieondernemingen vanaf een bepaalde omvang moeten voldoen.
Wij schreven al eerder over de zwaardere eisen voor de (financiële) verslaglegging door toenemende regels op het vlak van governance en transparantie van ondernemingen, zie onderstaand artikel.
Wij schreven hier al eerder over in onze blog toename van verkoop familiebedrijven verwacht. Zie https://www.cliftonfinance.com/toename-verkoop-familiebedrijven-verwacht-in-de-komende-tijd/
Verkwanseling van de familiebedrijvencultuur?
Uit het onderzoek komt naar voren dat 16% van de familiebedrijven wil verkopen. Dit zijn tienduizenden familiebedrijven die in de komende jaren van eigenaar willen verwisselen.
Goed nieuws voor adviseurs die de familiebedrijven begeleiden, maar wie zal deze familieondernemingen kopen? In veel gevallen zal er binnen de sector een verkoop kunnen plaats vinden. Zijn er leidende familiebedrijven die dit kunnen financieren of zijn de kopers de grotere “corporates”? En blijft dan het familiekarakter behouden of verdwijnt er veel van de Nederlandse familiebedrijvencultuur in Nederland?
Een alternatief zou kunnen zijn de verkoop aan private equity. Die lijken steeds meer bereid de familiecultuur op waarde te schatten en juist te koesteren, maar dan wel met de door hun gewenste strakke financiële controle en aansturing. Hoe het ook zij, er staat de komende jaren wel wat te gebeuren in het land van fusies en overnames
1)Nyrenrode Business Universiteit, onderzoek 2024 , Roberto Floren samenwerking met de RSM en Van Lanschot Kempen.
Zie ook;
https://www.cliftonfinance.com/toename-verkoop-familiebedrijven-verwacht-in-de-komende-tijd/
Toename verkoop familiebedrijven verwacht in de komende tijd
Zie ook:
Strategsiche redenen voor verkoop familiebedrijf
https://www.cliftonfinance.com/opvolging-familiebedrijf-wie-volgt/
